Raganorck

[Juffer Looi]

Aan het Gannon, een halve minuut lopen van de de zilversmederij van Gijsbert Kroezenier en en vlak voor Johannes' Best Warme Bakker bevindt zich een klein bescheiden winkeltje. Het uithangbord, waarop een priem en een naald met draad te zien zijn, valt nauwelijks op. “Juffer Looi - Fyn Lederwerk” vermeldt het bord verder, in door regen vervaagde, hoog Gothische krulletters. Het is een winkeltje van het soort waarvan je opeens ontdekt dat het er al jaren zat en als je het zoekt niet meer terug kan vinden.

Vlak boven de deur hangen twee bellen. De kleinste bel is zo groot als een forse drinkkroes; de grotere er schuin boven heeft het formaat van een kleine emmer. Dunne kettingen lopen van de bellen naar de muur en verwijnen daar elk in een gat. Als de winkeldeur gesloten is, eigenlijk alleen in de winter of als het heel hard regent, leidt het openen ervan tot een galmende “donnggg”. En dat was dus de kleine bel. Dit is geen winkel voor een "kling-klong” belletje, hier verkoopt men vakwerk.

Maar meestal staat de deur dus open en vlak erachter, zittend aan haar werktafeltje, treft men de eigenaresse, juffrouw Sientje Looi. De oude dame moet ergens tussen de 60 en 80 zijn, maar boven het houten knijpbrilletje op haar neus kijken haar ogen helder de wereld in.

Juffer Looi maakt en verkoopt allerlei fijne lederen gebruiksvoorwerpen. Riemen, beurzen en polsbanden, dolkschedes en wijnzakken maar ook pennenkokers, vingerhoedjes en allerhande siersluitingen voor op kleding. Vanachter het kleine halfronde raam naast de deur ligt een selectie van haar waar uitgestald. Binnen, liggend op houten planken of hangend aan een nette rij spijkertjes, nog veel en veel meer.

Een brede glad gepoetste toog achterin wordt geflankeerd door een enorm, licht gehavend vikingschild. Schuin boven de toog hangt een geschilderd portret in een foeilelijke ronde lijst met bloemen, vogeltjes en druiven. In de kleine haard brandt altijd een vrolijk vuurtje en erboven hangt een ketel met thee. Er is altijd thee.

[Juffer Looi]

Juffer Looi was op weg naar haar huisje. Een mandje vol kruidenierswaren hing aan haar arm, bedekt met een rood-wit geblokt doekje en uit de tas op haar rug stak parmantig een lang wit brood. Het was nog vroeg op het Gannon en nog maar weinig kooplustigen waagden zich buiten hun bed. De oude dame glimlachte in zichzelf. Tijd genoeg nog om haar winkeldeuren te openen en thee te zetten voor de echte drukte begon.

Met haar kostbare mandje tegen zich aan geklemd bewoog ze zich zelfverzekerd voort tussen de opbouwende marktkraampjes en open gaande winkels. Links en rechts knikte ze kooplieden toe, die haar groet beantwoorden met een opgestoken hand of een hartelijk "G'smorgens juffer Looi." Ze stapte verder, met kleine voorzichtige pasjes waarmee ze zich toch onverwacht snel wist te verplaatsen. Een overvloed van rokken en onderrokken fluisterde om haar heen.

Vanuit de geopende deur van de pottenbakker pufte een regelmatige stroom kleine stofwokjes naar buiten begeleid door het geluid van stevig gebezem. Juffer Looi knikte toen ze de deur passeerde en de pottenbakkersvrouw wierp haar een paar vriendelijk woorden toe. "Hoe goaat-et met de remmetiek, juf Looi?" "Beter, kind, iets beter." Antwoordde ze, zonder echt haar pas in te houden.

"Nog wel…" dacht ze er achteraan. De winter kwam en met de winter de kou die in oude botten kroop en daar bleef zitten. Bloed vertraagde en haar oude handen verkrampte, ondanks haar zelf gemaakte mof van warm vossenbont. Ja, ja… de zomer ging, de winter kwam. Altijd en steeds weer. Haar oude ogen zochten even de tien torens en bleven rusten op de toren die ze herkende als het Huis van de Ene. Winter, zomer, alles werd door de Ene bepaald, en alles was deel van de Ene. Van het leer waarmee ze werkte tot het warme brood in haar tas en haar eigen blauw beaderde handen. Het is goed zo. Niet altijd makkelijk, maar wel goed.

De deur van haar winkeltje opende vrijwel geruisloos. Even netjes geolied als de vloer geveegd was en de toonbank gepoetst. De lage ochtendzon stroomde met haar mee naar binnen en vulde het kleine vertrek met een onverwachte vrolijkheid.

Juffer Looi plaatste haar boodschappenmandje op een stoel, rechtte haar oude rug en keek om zich heen. Een nieuwe dag. De luiken moesten open, haar koopwaar – leren tasjes, riemen, en allerhande fijne gebruiksvoorwerpen – netjes uitgestald. Bestelling nagekeken en de voorraad leer nagelopen. Maar eerst thee.

Met opvallend weinig moeite hing het oude mensje de zware waterketel aan zijn haak boven het haardvuur, wierp wat stukjes hout in de haard en wakkerde het aan met een klein blaasbalgje. Tevreden strekte ze haar oude handen uit naar het groeiende vuur. Eerst thee…

[Juffer Looi]

"Zo!" Met een scherp mesje sneed Juffer Looi het laatste draadje stevig zwart garen af en bekeek haar werk. Turend door het houten knijpbrilletje op haar neus bestudeerde ze kritisch het ingewikkelde vlechtwerk van dunne leren bandjes en knikte tevreden. Sierlijk en toch simpel,

Het oude vrouwtje legde haar priem en naald netjes weg op hun eigen hoekje van haar werktafeltje nam haar bril van haar neus en liet haar ogen even ontspannen. Het kleine werktafeltje waaraan ze zat stond naast de geopende deur haar winkeltje en bood een mooi uitzicht op het straatrumoer van het Gannon. De late herfst had haar een warme dag gegund. Haar bontmantel en wollen omslagdoek waren nog voldoende om de kou buiten haar lijf te houden en het stoofje onder haar voeten maakten het zelfs behaaglijk. Van het stoofje zelf was niet meer te zien het uiteinde van de lange houten steel van de vuurpan, dat als een nieuwsgierig neusje onder haar zware rokken uitstak.

Juffer Looi zette haar brilletje weer op en pakte haar kleine donkergroene bestellingboekje. Het leren kunststukje dat voor haar lag was de eerste tien sluitingen voor een zware luxe mantel. Voor de zekerheid bestudeerde ze nogmaals haar eigen nette kriebelletters: "Gunther, 5 sets siersluitingen, liefst voor einde Simaric-ta". Het werkje had haar vijftien minuten gekost, maar ze wist uit ervaring dat elke volgende sneller zou gaan. Haar handen waren oud, maar nog altijd vlug en secuur en dankzij haar brilletje konden ook haar ogen nog jaren mee. De Ene had vast al een warme stoel voor haar klaarstaan, maar voorlopig bleef Sientje Looi nog even hier.

Het warme weer had de reumatiek op afstand gehouden en ze had vandaag goed kunnen werken. Daar was ze best tevreden over. Aan bestellingen geen gebrek deze dagen. In de aanloop naar het bal wilde iedereen opeens nieuwe veters in zijn laarzen, een mooie nieuwe beurs aan zijn riem (en wellicht ook een nieuwe riem) en ook haar gevlochten leren hoofd- en polsbanden vonden gestaag aftrek. Daar bovenop nog de reparaties en verstelwerkjes van diegenen die zich geen nieuw konden veroorloven (of dat gewoon onzin vonden). Nee, Juffer Looi mocht niet klagen.

De mantelsluitingen voor Gunther zou ze met een uurtje of twee wel afhebben. Dan zou het nog licht genoeg zijn om ze zelf even te brengen, zonder zich teveel zorgen te hoeven maken over diepe schaduwen in straathoeken en het gespuis dat zich daar kon ophouden. Juffer Looi knikte tegen zichzelf. Ja, dat was een goed idee. Een frisse wandeling zou haar goed doen.

[Juffer Looi]

Juffer Looi sloot de deur van haar winkeltje. De grote ijzeren sleutel draaide soepel om in het slot, en gaf een geruststellend klikje. "Zo.." mompelde ze bij zichzelf. Ze stopte de sleutel weg in een van de vele plooien van haar mantel en knoopte haar omslagdoek nog maar wat steviger vast.

Er was een stevige wind opgestoken en er vielen al een paar spatjes. De schemering was ingezet maar het was nog licht genoeg om veilig de straat op te kunnen. De oude dame dacht even na en knikte. Ja, dat kon nog best. Gunthers werkplaats was niet zo ver en als ze stevig doorstapte kon ze terug zijn voor het echte duister.

Haar knokige hand sloot zich wat steviger om de knop van haar wandelstok. In haar andere hield ze een klein wit pakketje; Gunthers bestelling, zorgvuldig opgerold in een stukje wit katoen. Ze stopte het pakketje diep weg in weer een andere mantelplooi, controleerde nogmaals de deur, en ging op weg.

((Juffer Looi naar: "Gannon: de hoofdstraat >> Op de straat"))

[Juffer Looi]

((Juffer Looi vanuit: "Gannon: de hoofdstraat >> De winkels van het Gannon"))

"Zo, zo..." enigszins uitgeput kwam Juffer Looi terug bij haar winkel. De lantaarns van de andere winkels waren al ontstoken en alleen haar deur deed niet mee met de dubbele lijn flakkerende lichtjes. Op het Gannon was het nooit echt donker.

Ze stak haar grote ijzeren sleutel in het slot en duwde de deur open. De haardblokken gloeiden haar tegemoet en de warmte maakte haar even duizelig. Een regelmatig klop-klop-klop op de houten vloer begroette haar. "Dag Lep." mompelde Juf Looi vriendelijk "Nog wakker, beessie?" Tikkende hondenpootjes kwamen dichterbij en iets dat leek op een opnieuw tot leven gewekte schapenvacht duwde z'n neus in haar rokken en kwijlde wat. "Hallo, jochie, hallo..." de stem van de oude dame klonk opeens kinderlijk vrolijk en, inderdaad, jaren jonger. Ze woelde het zombie-schaap wat door z'n vettige vacht en het mormel bromde tevreden.

Juffer Looi stak een lang houten stokje in het vuur. Kennelijk was het bewerkt met een soort olie, want meteen bloeide er aan het uiteinde een helder vlammetje op. Daarmee onstak ze eerst de grote stompkaars op de werkbank, toen een klein lantaarntje en tenslotte stapte ze even naar buiten om ook de lantaarn buiten haar winkel aan te steken.

Met het kleine lantaarntje in haar hand beklom Juffer Looi de trap naar haar zoldertje. Het halfdonkere vertrek bevatte een bed, een grote kast en een aantal zware ijzer-beslagen kisten. Rondom dit basisconcept stond en hing de kamer vol met zeer nuttige spullen, die ze in de loop van haar lange leven verzameld had. Door een groot raam zette het maanlicht alles in een spookachtige gloed, maar het raam was te klein om echt veel zichtbaar te maken. Het grootste nut dat de veelheid aan spullen kon bewijzen bestond waarschijnlijk uit het voorgoed kreupel maken van eventuele inbrekers.

Juf Looi verschoof een paneeltje rechts in de muur en haalde zonder te kijken een sleutel tevoorschijn. Ze knielde neer bij een van de kisten en maakte hem open. Bij het licht van haar lantaarn lag haar verzameling kruiden, flesjes en medicamenten keurig uitgestald. Elk potje, flesje en zakje was voorzien van een keurig etiketje waarop in Juf Looi's kriebelige handschrift enkele simpele thermen en instructies stonden. Na enig denken pakte ze een grote aardenwerken pot uit de kist, afgesloten met een forse kurk. Juffer Looi hield haar lantaarntje op en las de instructie-krabbels. Ja, dit moest het maar zijn.

Juffer Looi sloot de kist af, hing de sleutel terug en stommelde de trap weer af. Ze plaatste de pot op haar glanzend gepoetste werkbank en liet haar ogen dwalen langs de leren gebruiksvoorwerpen die overal in haar werkplaats lagen of hingen. Na enig nadenken vond haar hand precies wat ze zocht. Ze nam de slappe leren zak van z'n haak en stopte hem in haar klaarstaande tas. De pot stopte ze erbij. Nu al was de zware dennengeur die er vanaf kwam de kamer aan het overnemen, met het effect van een omvallende spar bovenop je bewustzijn.

"Pas op de winkel voor het vrouwtje!" Maande ze de oude hond, een zangerige klank in haar stem. Lep antwoordde met een kalm klopsalvo op de vloer.

Juf Looi sloot haar winkeltje, hing haar tas over haar schouder en begon terug te wandelen naar Gunthers winkel. Haar wandelstok tikkend op de onregelmatige straatkeien.

[Bjorn Vinglod]

((Bjorn-Juffer looi vanuit de hoofdstraat))

Bjorn kijkt in het nachtdonker. Het valt hem op dat juffer looi behoorlijk zachtjes loopt, ondanks haar leeftijd..

Bjorn denkt even bij zichzelf, had hij zich al voorgesteld? hij weet het niet meer zijn hoofd hangt in de sneeuw van zijn vorige gebied. Hij is toch wel geschrokken van die grote massieve grijze dingen. Hij rilt even kort en houd 1 hand op zijn bijl voor als 1 van de veelogige grijze gevaarten hen aanvalt. Het maanlicht verlicht zachtjes de grijze gevaarten, waardoor de ramen net donkere vlakten zijn, ogen en monden.

Bjorn is op zijn hoede. Even gromt hij naar een groot torend gebouw.. Dan keert hij even zijn gezicht naar de oude vrouw, en stelt zich nogmaals voor.

Mijn naam is Bjorn Vinglod van de Berenstam. Ik kom uit de sneeuwvlakten.

[Juffer Looi]

"De sneeuwvlakten..." De oude vrouw knikt bedachtzaam terwijl ze de deur opent met een zware sleutel. "Bedoel je de Hoge Velden voorbij de Wouden, omsloten door de toppen van het Berenkaak gebergte?"

Ze tilt te lantaan die naast de deur hangt van zijn hengsel en houdt hem voor zich. De deur glijdt bijna geruisloop open en in vanuit het duistere vertrek is een zackt ritmisch geklop te horen. Als Bjorns geur de kamer binnenglijdt houdt het geklop meteen op en gaat over in een zacht tikken. Als nagels op hout. Dat zijn het ook. In het licht van de lantaarn verschijnt een vergrijsde hondensnuit van onder een dichte vacht krulhaar. Zijn ogen zijn lichtgekleurd van ouderdom, maar zijn oren staan gespitst en zijn houding is die van een wolf klaar voor de sprong.

"Rustig maar, Lep, rustig..." spreekt Juf Looi het wollige wezen toe, en klopt het op de kop. "Goed volk, Lep."

Lep weet het zo net nog niet en houdt zijn afstand, op stijve poten en met zijn nekharen half overeind. Het is een ruigharige vuilnisbak, op het eerste gezicht een kruising tussen een wolf en een schapendoes, zijn vacht bruin-wit gevlekt. Duidelijk met tegenzin gaat hij weer liggen op zijn plekje bij de haard, maar houdt zijn kop waakzaam op Bjorn gericht.

"Lep was de hond van mijn Berend." zegt de oude dame, met genegenheid in haar stem. ""Hij had-em zelf opgevoed en getraind voor het leven in de wouden. Maar toen hij ouder werd nam hij Lep's zonen met zich mee en liet de ouwe Lep bij mij achter om op z'n moedertje te passen... Ha!" ze snuift "De dag dat er iemand op Sientje Looi hoeft te passen..."

Ze maakt haar zin niet af maar zet vlug de lantaarn op het glanzende hout van een hoge smalle tafel. Een toonbank, zo te zien, half bedekt met leren voorwerpen. Met een stokje brengt ze de lantaarnvlam over naar een grote stompkaars op de hoek van de toonbank en doet hetzelfde met een paar kleinere kaarsen naast de haard.

Het vertrek is nu gezellig verlicht en onthult een schat aan leren voorwerpen. Riemen, tasjes en waterzakken, zwaardschedes en stukken leren harnas. In de hoek, verborgen achter een tros nog ongebruikte leren banden steekt een leren harnas uit dat bedoeld lijkt voor een klein persoon. Het is goed en elegant gemaakt en op het leer zijn sierlijke patronen geschilderd. Ondankt de schoonheid is niet te ontkennen dat het harnas ook heel oud is, hoewel nog altijd goed ingevet en met liefde vrijgehouden van stof.

Juffer Looi pookt te haard op en werpt er eerst kleinere, dan grotere stukken droog hout op. De oude Lep bromt wat en schuifelt behaaglijk dichterbij, zijn oren nog altijd in een waakzame houding, maar zijn ogen half dromerig.

"Zo!" Tevreden zet de oude dame haar handen in haar zij en gebaart dan naar een met huiden bedekte leren stoel naast de haard.
"Welkom aan mijn vuurplaats, Bjorn Vinglod."

"...Je zal wel honger hebben." vervolgt ze. Het is een constatering, geen vraag. "Ik zal eens zien wat ik voor je kan doen."

Aan de muur naast de haard hangen een aantal zwarte ijzeren ketels met een ronde bodem. Met opvallend weinig moeite tilt Sientje er een van zijn haak en hangt hem in het vuur. Ze tilt het deksel eraf en schept er wat water bij vanuit een ton. Van een plank verderop pakt ze een stevige aardenwerken pot en trekt het kurken deksel eraf. Flink wat stukken gedroogd vlees verdwijnen ook in de ketel, waarui de warmge geuren van een stoofpot beginnen op te stijgen. "Gisteren vers gemaakt dus vandaag is-ie op z'n best!"

Sientje Looi voelt zich opperbest. De reumatiek lijkt uit haar botten gevloeid als sneeuw van een zonbeschenen heuvel en de vreemde helderheid van waarneming is er nog steeds. Bjorn is haar zoon niet, dat begrijpt ze wel, maar hij is op haar pad gestuurd met een reden.

Onderschat nooit de kracht van een kruispunt.

[Bjorn Vinglod]

Ik weet het niet zou goed kunnen. Bij ons heette het Erugebergte. Zou best goed diezelfde plek kunnen zijn.

Bjorn kijkt even rondom, het in een fijn huis. Bjorn's blik valt nog even op de hond, hij lijkt afgeleid. Bjorn mag de hond wel, zijn grijze bruine vacht samen met de oude snuit doet hem aan iemand denken. De blik in de ogen van de hond herrinert hem aan zijn stam. Die hond had de indruk van een beer. Die ogen, die komen hem zo bekend voor. Bjorn leid zijn ogen weg van de hond en reageert op juffer looi

Jah, een stoel, dat kan ik goed gebruiken, hond van uw berend heh? zijn ogen hebben iets weg van een beer...

Bjorn plaatst zich ongemakkelijk in de mooie stoel, en werpt nog even een blik op de hond.

Dank u juffer, voor uw gastvrijheid. En ja, ik heb best honger.

Hij knikt dankbaar naar de vrouw als zij het over stoofpot heeft.

[Juffer Looi]

Juffer Looi neemt een gladgewreven houten kom van een plank en schept hem bijna tot de rand vol met dampende stoofpot. Met een sierlijk gebaar prikt ze er een lepel tussen en geeft de kom aan Bjorn.

"Voorzichtig, jongen... 't is heet" waarschuwt ze, terwijl ze zelf alweer weg scharrelt naar een hoge voorraadkast net achter de toonbank, haar rokken ruisen maar haar in leer gestoken voeten maken geen geluid.

"Zo!"

Ze legt een houten plank op de toonbank en daarop een langwerpig brood. Als uit het niets tovert ze tussen haar gelaagde zwarte kleding een lang en zo te zien vlijmscherp jagersmes tevoorzijn. Met bijna achteloze soepelheid snijdt ze in enkele vlugge halen een drie nette plakken af, en zet deze op een houten bordje naast Bjorn.

Lep's hoopvolle ogen volgen het brood van te toonbank naar de stoel, maar meer dan een vriendelijk klopje op zijn wollige kop krijgt hij niet.

"Ik had nog ergens wat kaas...dacht ik.." mompelt het oude vrouwtje in gedachten, maar schudt dan haar hoofd. Schijnbaar nog steeds diep in gedachten loopt ze terug naar het vuur, werpt er nog een paar houtspaanders op en laat zich dan tevreden zakken in haar eigen, met schaapsvachten beklede stoel.

"Welnu, jongeman..." begint ze, met een warme geinteresseerde blik in haar ogen "..wat brengt een man van het woud zo diep in het stenen hart van Raganorck?"

[Bjorn Vinglod]

*bjorn bedankt de vrouwe hartelijk en kijkt even om naar de harige hond. Het deed hem nog steeds denken aan een soort beer*

Nou, ik zou het niet weten. Ik leefde eerst in de sneeuwvelden, ik was aan het vechten tegen een andere stam en opeens kreeg ik een klap op me achterhoofd en was ik in het bos. En toen ik ging overnachten werd ik overvallen door struiken met bogen en scherpe pijlen. Ze bedoelde denk ik dat ik weg moest gaan, dus ben ik maar weggegaan. Ik dacht, misschien kan er 4 doden, maar dan waren er nog 5 ofzo.

*bjorn kijkt even naar zijn bijl en legt hem op tafel. De bijl heeft een maanvormig blad en een scherpe punt aan de andere kant van het blad. Het zier er veelvuldig gebruikt uit. Het hout van de steel is waarschijnlijk zovaak bloed op gekomen dat het in het hout is getrokken, de steel is een donker zwarte massief houten steel met rode groeven erin.*

Ik heb geen idee waar mijn huis is, en wanneer de beer mij verteld terug te gaan ga ik zoeken hoe ik terug moet komen. Maar de beer heeft nog niet tot mij gesproken. Dus zolanf ik hier ben, kan ik net zo goed iets nuttigs gaan doen...

[Isolde]

Isolde keek verwonderend rond in het winkeltje. Nadat Benoit en zij in Raganorck waren gekomen, had Benoit meteen schoenen willen halen. Isolde had niet tegengesproken, simpelweg omdat ze het met hem eens was, maar ook omdat ze hem niet durfde tegen te spreken. Het was gewoon geen optie.
De reis was stil geweest, eenzaam haast. Ze had dan wel met iemand gereisd maar alleen was misschien nog gezelliger geweest. Benoit had onderweg weinig of niets gezegd. Isolde had anders ook geen geluid gemaakt, maar dat was een oude gewoonte. Deze normen en deze waarden die haar aangeleerd waren door haar verzorgers en haar Heer D'Hermenches probeerde ze wanhopig vast te houden. Bang dat ze in deze vrijheid alles zou laten schieten wat haar geleerd was. De bewegingsvrijheid maakte haar angstig, Bang om fouten te maken door zich niet aan etiquetten te houden. Nu stond ze in het lederwaren winkeltje. Toen Benoit de deur voor haar open had gedaan had een luidde een zware bel. Isolde was naar binnengeglipt en stond nu met grote ogen te kijken naar het prachtige vakwerk wat er stond. Zouden ze hier schoenen hebben? Het was een leder-winkel, maar Isolde was zo lang niet meer buiten het paleis geweest dat voor haar de wereld totaal veranderd was. Ze had zich voorgesteld dat op het moment dat ze het Paleis betrad de tijd stil zou staan. Dat als ze weer buiten zou komen alles hetzelfde zou zijn, Niets veranderd was. Maar het was een illusie geweest. Niets had stilgestaan, De wereld was zonder haar verder gelopen. Het tikken van de klok ging gewoon door. Het had haar gewoon niet meer gezien, De wereld had haar laten gaan maar wachtte niet tot ze terug was gekomen. Het was doorgegaan, dan maar zonder haar.
_________________
Your head down below
Your nose touching de icey floor
on your knees
and you bow
for people who are better
for people with a crown
for people on a throne

[Benoit]

Benoit was op reis gegaan zoals hij dat altijd gedaan had, hij wist dat je eigenlijk moet praten als je gezelschap hebt, maar hij hield niet van dingen die je 'eigenlijk zou moeten doen'. Dat hij waarschijnlijk nooit gezelschap zou krijgen, en als iemand toevallig zijn pad zou kruisen deze weer zo snel mogelijk zou verdwijnen wist hij maar al te goed, maar toch had hij gezwegen. Daarnaast was nog het feit, dat hij geen flauw idee had gehad waar hij met Isolde over had moeten praten, het meisje leek telkens stil te vallen als hij het woord aan haar overdroeg, en zelf had hij niets te vertellen. Hij kon alleen maar spotten met mensen, om ze wanhopig te laten zien wat er mis was, maar dan luisterde ze niet, dus waarom zou hij het bij Isolde wel proberen?
Maar dit was nu achter de rug, ze waren bij een schoenenwinkel aangekomen, en nu kon het weer gaan zoals hij gepland had. Terwijl Isolde alle indrukken van de winkel over zich heen liet komen, negeerde hij alles wat zijn ogen opvingen, en liep in een rechte lijn naar het oude vrouwtje dat achter in de winkel stond. Zijn passen waren recht, dit keer was er niets sierlijks aan zijn houding, maar er was voor Benoit ook niets sierlijks aan hetgeen hij ging doen.

Onder het lopen haalde hij het leren bundeltje onder zijn kleding vandaan, snel haalde hij er één van de vijf goudstukken uit, en een kleine glimlach verscheen op zijn gezicht toen hij de muntjes zag die van Isolde waren. Ook daar had hij al een bestemming voor bedacht.
''Mevrouw, zou u iets voor deze dame kunnen betekenen?''
De onderzoekende blik ontging hem niet, al had hij niets anders verwacht. Een eenvoudige troubadour zoals hij hoort natuurlijk geen goudstukken te bezitten. Een kleine glimlach sierde zijn gezicht. Geen spottende of sarcastische dit keer, eerder een vertrouwelijke gelaatstrek. Rustig drukte hij de munt in de rimpelige handen van het vrouwtje.
Hierna draaide hij zich om naar Isolde, zijn gezicht stond weer vrolijk, het voelde goed dat er nog maar vier van die rottige dingen in het bundeltje zaten.
''Zoek maar iets uit, dit vrouwtje helpt u wel.''
Na deze woorden dwaalde hij af, het winkeltje intereseerde hem niet, en er was verder niemand waar hij zich op kon richten. Hij staarde naar de buitendeur zonder het hout werkelijk te zien, en hoopte slechts dat Isolde niet al te lang zou doen over het uitzoeken en passen van schoenen, maar hij wist hoe vrouwen waren als ze eenmaal groen licht kregen.
'Nee, zo is het meisje niet.'
_________________
Father, tell me something.
Where do bad men go when they die?
Mother says you'll go there but,
wings for her and I.. and I, I don't mind,
cause I have always wanted to learn to.. fly.

[Isolde]

Isolde blikte even naar Benoit en gaf hem een klein glimlachje. Ze moest schoenen kiezen, maar waar moest ze op letten? Nooit had ze schoenen gekocht. In het weeshuis was het niet meer dan afgetrapte tweede-handsjes en in het paleis werden haar schoenen gegeven. De kleine vrouw pakte haar vast bij haar arm en trok haar zachtjes mee. Isolde werd op een stoel gezet en de vrouw verdween naar achteren waar ze een aantal paar schoenen vandaan haalde. De vrouw zei weinig en als ze sprak met wat korte woorden. Toch was wat ze zei warm, gastvrij en aardig. Isolde keek naar het gerimpelde gezicht van het vrouwtje. Isolde vond het prachtig, De jaren hadden zich in haar gezicht geslepen. Wijsheid in haar ogen gevestigt en haar huid was stug door het weer van al die jaren. Niet alleen wijsheid zat in haar ogen, ook keek ze helder, ondeugend kon je het haast noemen.
Deze vrouw is oud van lichaam, maar jong van geest Ze is vast gewoon dement en seniel Jij denkt ook altijd maar slecht, Mensen kunnen ook goed zijn. Waarom ga je altijd van het slechtste uit? Lijd jij aan geheugenverlies? Weet je dan niet meer, hoe ze je behandelen? Voel je dan de slagen niet meer in je gezicht? Ik word allang niet meer geslagen, Mijnheer D'Hermenches heeft mij nooit pijn gedaanJa en nu maar hopen dat die ooit nog te vinden is. Isolde schrok op toen de vrouw haar vroeg of ze de schoenen wou passen en pakte het eerste paar. Ze schoof haar voeten erin en voelde meteen dat dit al vele malen beter dan haar oude. Haar voeten waren nog een beetje in verband gewikkeld, en Isolde wou ook niet dat ze de nieuwe schoenen vies zou maken. Ze keek even op naar Benoit die naar buiten staarde. "Mijnheer" zei ze zacht. "Misschien moeten we ergens anders kijken, dit kan ik niet betalen." het laatste was gemompeld. Ze schaamde zich niet voor haar armoede, maar niet iedereen hoefde het te weten. Niet iedereen hoefde te weten dat ze mensen diende. Dat ze laag en nederig was.
_________________
Your head down below
Your nose touching de icey floor
on your knees
and you bow
for people who are better
for people with a crown
for people on a throne

[Benoit]

Benoit hoorde haar woorden, en schrok op uit zijn gepeins. Hij was meteen weer vergeten waar hij over stond te denken, en draaide zich glimlachend om naar Isolde. Er stonden kleine pretlichtjes in zijn ogen, maar dat was aan de buitenkant niet te zien. Dit maal liep hij wel met sierlijke passen op het meisje af. Zijn armen zwaaide haast vrolijk langs zijn lichaam. Vlak voor het tweetal bleef hij echter stil staan, en boog voorover.
''Ik denk dat mevrouw u graag een paar schoenen schenkt.''
Glinsterend keek hij het oude vrouwtje aan, en deze keek haast ondeugend terug. Waarschijnlijk kwamen er niet veel klanten, en vond ze het dus zeker niet erg dat deze troubadour een spelletje speelde. Van het geld dat hij haar gegeven had Isolde tientallen schoenen kunnen kopen.

Even leek Benoit te twijfelen over wat hij ging zeggen, hij wist niet in hoeverre Isolde het gewend was om dingen te kopen. Eigenlijk wist hij helemaal niets van het meisje af waar hij nu mee op reis was, en hij vroeg zich af of hij op het einde van hun reis ook maar een klein beetje meer van haar zou weten. Hij vreesde van niet, maar wist dat hij haar dat niet kwalijk mocht nemen, omdat het omgekeerd ook zo zou gelden.
''Zoek maar iets uit wat u leuk vind, dan kunnen we daarna nieuwe kleding gaan halen.''
Hierna rechtte Benoit zijn rug weer, en liep terug naar het midden van de winkel. Deze keer keek hij wel om zich heen, en nam alle schoenen in zich op. Het leer drong diep in zijn hersens door, en hij vroeg zich af welke van deze schoenen Isolde uit zou kiezen. In gedachten stelde hij zichzelf het meisje voor in een prachtige baljurk en de mooiste schoenen die hij zich maar voor kon stellen, en glimlachte bij het feit dat hij stond te dromen over hetgeen hij de rug toe had gekeerd.
_________________
Father, tell me something.
Where do bad men go when they die?
Mother says you'll go there but,
wings for her and I.. and I, I don't mind,
cause I have always wanted to learn to.. fly.

[Isolde]

Isolde kreeg een frons op haar gladde voorhoofd. Wat bedoelde Mijnheer Benoit ermee dat deze vrouw haar schoenen zou schenken? Deze vrouw moest toch ook eten? Ze was dan misschien oud maar iedereen moest eten, en iedereen moest dat eten verdienen. Van geven was er nooit sprake geweest. Of zou de vrouw het doen omdat het duidelijk was dat ze een kamermeisje was, of omdat ze wist dat een 'eenvoudige' troubadour het eenvoudig niet betalen kon. Een beetje woede begon te groeien in Isolde. Normaal was die emotie niet meer dan een sluimerend vuurtje maar nu ontsprong toch echt een vlam. "Ik hoef geen medelijden" mompelde ze. "Ik ga eerlijk betalen als ik schoenen kopen moet" Ze keek Benoit even recht aan maar ze kon het niet volhouden en wendde haar hoofd. Ze keek naar de schoenen die ze aan had. Ze waren inderdaad mooi, en ze zaten heerlijk vergeleken met de kapotte sloffen waar ze nu op liep. Isolde wist zich even geen houding te geven. Normaal was ze altijd het nederige kamermeisje, maar de laatste tijd wist Isolde niet meer precies wie dat was. En deze nieuwe Isolde maakte haar bang. De lef die ze had, deze vreemdeling die zij scheen te zijn. Ze had zonet Benoit tegengesproken. Schaamte kwam over haar, een emotie die ze beter kende. Van schaamte wist Isolde alles af. Ze kende het haast net zo goed als zichzelf. Al zei dat de laatste tijd niet veel meer. Er was altijd wel schaamte geweest in het leven van Isolde. Schaamte dat ze geen ouders had, Dat ze waarschijnlijk niet goed genoeg was geweest om te houden. Niet mooi genoeg, goed genoeg om van te houden. Tenminste zo zouden haar ouders erover gedacht moeten hebben. Schaamte omdat ze in het Paleis alles altijd fout had gedaan. Schaamte om wie ze was geworden. In het weeshuis had ze wilde dromen gehad over wat ze doen zou als ze uit het gat weg kon. Maar geen van die waren uitgekomen. Isolde was Naïve geweest en voor dat werd ze nu gestraft.
_________________
Your head down below
Your nose touching de icey floor
on your knees
and you bow
for people who are better
for people with a crown
for people on a throne